Gdyby wśród importerów przeprowadzić ankietę pt. „Jaki towar najtrudniej oclić w Polsce?”, prawdopodobnie wiele głosów padłoby na tekstylia. Polskie organy celne niemal każdemu importerowi odzieży próbowały udowodnić zaniżanie wartości celnej importowanych towarów, do tego dochodziły restrykcyjne wymogi dotyczące etykiet w języku polskim oraz przestrzegania nazewnictwa materiałów włókienniczych zgodnego z terminologią unijną. Przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1007/2011 z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nazewnictwa włókien tekstylnych oraz etykietowania i oznakowywania składu surowcowego wyrobów włókienniczych były (i są) w Polsce ściśle przestrzegane, a zgodność oznakowania tekstyliów z przepisami rozporządzenia jest sprawdzana przez organy celne na etapie weryfikacji zgłoszenia celnego.
Wszystkim tym, którym nie chce się studiować 64 stron owego rozporządzenia, podsumujmy, że:
- Importowane wyroby włókiennicze muszą posiadać odpowiednie etykiety.
- Etykiety muszą zawierać m.in. informację nt. składu surowcowego wyrobu.
- Na etykietach można używać jedynie nazw „zatwierdzonych” w cytowanym rozporządzeniu. I tak np. nazwą zatwierdzoną przez UE jest „elastan”, zaś synonimy w rodzaju „spandex” czy „lycra” nie są akceptowalne.
- Opisy na etykietach muszą być w języku polskim (a więc nie można użyć słowa „cotton”, lecz tylko i wyłącznie słowa „bawełna”).
Importerzy obuwia korzystali tymczasem z chwili oddechu. Kto nie zaniżał ewidentnie wartości celnej importowanego towaru (a zdarzało się, że takie próby podejmowały nawet bardzo renomowane firmy), ten nie miał większych problemów z odprawą celną.
Ale do czasu…
ISZTAR JAK PYTIA, CZYLI WIEMY, ŻE NIC NIE WIEMY
Jeśli skorzystamy z wyszukiwarki ISZTAR (https://ext-isztar4.mf.gov.pl/taryfa_celna/), przy pozycjach dotyczących obuwia nie znajdziemy żadnych specjalnych obostrzeń. Jakieś ograniczenia w handlu z Koreą Północną, kontrola wywozu towarów luksusowych do Rosji i Syrii, i to w zasadzie wszystko. Czyżby oznaczało to, że w zakresie importu tego typu towarów mamy pełną dowolność ? No, tak dobrze (czy też źle) jednak nie jest. Późno, bo późno, ale polskie organy celne w końcu się ocknęły i w ostatnich miesiącach importerzy obuwia mają zdecydowanie pod górkę.
CZYM JEST BUT WEDŁUG UNII EUROPEJSKIEJ I JAK GO OZNAKOWAĆ
W trosce o dobro konsumentów, władze UE opracowały Dyrektywę 94/11/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 marca 1994 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do etykietowania materiałów używanych w głównych częściach składowych obuwia przeznaczonego do sprzedaży konsumentom. Zgodnie z przepisami Unii, termin „obuwie” odnosi się do wszystkich artykułów
z zamocowaną podeszwą, ochraniających lub okrywających stopę i obejmuje m.in.:
• buty na płaskim obcasie lub szpilki
• sandały
• kozaki
• pantofle
• espadryle
• buty sportowe (w tym specjalistyczne obuwie sportowe i buty z przymocowanymi łyżwami).
Do opisu materiałów, z jakich zbudowane jest obuwie, należy skorzystać z piktogramów wskazanych w aktach prawnych UE lub dołączyć do niego pisemną informację w języku polskim.
Etykieta musi zawierać opis materiałów trzech głównych elementów obuwia:
• cholewki
• podszewki i podpodeszwy
• podeszwy zewnętrznej.
Etykieta powinna zawsze wskazywać na to, czy element został wykonany:
• ze skóry
• ze skóry wyprawionej powlekanej
• z tkaniny
• z innych materiałów.
Jeżeli dany produkt nie jest w przynajmniej w 80 proc. wykonany z jednego materiału, na etykiecie należy wskazać dwa główne wykorzystane materiały.
Etykietę należy umieścić na co najmniej jednym bucie z pary. Może zostać nadrukowana, naklejona, wytłoczona na obuwiu lub przywiązana do obuwia. Etykieta musi być widoczna, bezpiecznie zamocowana i dostępna, a rozmiary piktogramów muszą być na tyle duże, by były czytelne.
RAK W BUTACH ?
12 października 2018 r. opublikowane zostało rozporządzenie Komisji (UE) z dnia 10 października 2018 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do niektórych substancji sklasyfikowanych jako rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość, kategorii 1A lub 1B.
Rozporządzenie dotyczy odzieży, materiałów włókienniczych, które wchodzą w kontakt ze skórą ludzką oraz obuwia. Zgodnie z rozporządzeniem, limity poszczególnych niebezpiecznych substancji nie mogą przekroczyć w danym wyrobie limitów wskazanych w poniższej tabeli*:
| Lp.. | Substancja | Limit | |
| 1 | Formaldehyd [50-00-0] | ≤ 75 mg/kg | |
| 2 | Kadm i jego związki (wyrażone jako Cd) | ≤ 1 mg/kg każdy | |
| 3 | Związki arsenu (wyrażone jako As) | ||
| 4 | Ołów i jego związki (wyrażone jako Pb) | ||
| 5 | Związki chromu (VI) (wyrażone jako Cr (VI)) | ≤ 1 mg/kg | |
| 6 | α, α, α, 4-tetrachlorotoluen [5216-25-1] | ≤ 1 mg/kg każdy | |
| 7 | α, α, α,-trichlorotoluen [98-07-7] | ||
| 8 | α-chlorotoluen [100-44-6] | ||
| 9 | Kwas 1,2-benzenodikarboksylowy; estry alkilowe o łańcuchach rozgałęzionych di-C6-8, bogate w C7 [71888-89-6] | ≤ 1000 mg/kg osobno lub łącznie | |
| 10 | Ftalan bis(2-metoksyetylu) [117-82-8] | ||
| 11 | Ftalan diizopentylu [605-50-5] | ||
| 12 | Ftalan di-n-pentylu (DPP) [131-18-0] | ||
| 13 | Ftalan di-n-heksylu (DnHP) [84-75-3] | ||
| 14 | N-metylo-2-pyrolidon (NMP) [872-50-40] | ≤ 3000 mg/kg każdy | |
| 15 | N, N-dimetyloacetamid (DMAC) [127-19-5] | ||
| 16 | N, N-dimetyloformamid (DMF) [68-12-2] | ||
| 17 | Benzen | ≤ 5 mg/kg (emisja) | |
| 18 | Benzo[a]antracen [56-55-3] | ≤ 1 mg/kg każdy | |
| 19 | Benzo[e]acefenantrylen [205-99-2] | ||
| 20 | Benzo[a]piren [50-32-8] | ||
| 21 | Benzo[e]piren] [192-97-2] | ||
| 22 | Benzo[j]fluoranten [205-82-3] | ||
| 23 | Benzo[k]fluoranten [207-08-9] | ||
| 24 | Chryzen [218-01-9] | ||
| 25 | Dibenz[a,h]antracen [53-70-3] | ||
| 26 | C.I. Fiolet krystaliczny 3 z ≥ 0,1 % ketonu Michlera [548-62-9] | ≤ 50 mg/kg każdy | |
| 27 | C.I. Niebieski zawiesinowy 1 [2475-45-8] | ||
| 28 | C.I. Czerwień zasadowa 9 [569-61-9] | ||
| 29 | 4-chloro-o-chlorek toluidyny [3165-93-3] | ≤ 30 mg/kg każdy | |
| 30 | Octan 2-naftyloaminy [553-00-4] | ||
| 31 | Siarczan 4-metoksy-m-fenylenodiaminy; siarczan 2,4-diaminoanizolu [39156-41-7] | ||
| 32 | Chlorowodorek 2,4,5-trimetyloaniliny [21436-97-5] | ||
| 33 | Chinolina [91-22-5] | ≤ 50 mg/kg |
JAK TO Z CHROMEM BYŁO…
Polskie organy celne wykazują ostatnio zwiększone zainteresowanie chromem VI, który potencjalnie może znajdować się w importowanym obuwiu. Wyjaśnijmy zatem, że ów chrom VI, to substancja wysokotoksyczna, alergenna, mutagenna i rakotwórcza. Do garbowania skór stosuje się zwykle chrom III, zaś chrom VI może się wytworzyć w garbowanej skórze z chromu III np. w wyniku jego utlenienia. W wyniku zetknięcia ze skórą chrom VI może powodować jej alergiczne kontaktowe zapalenie. Chromu VI nie stosuje się celowo przy garbowaniu skór, ale może się sam wytworzyć
w procesie utleniania chromu III. W importowanym obuwiu zawartość chromu VI nie powinna być wyższa niż 1 mg/kg sprowadzanego wyrobu.
DO PRZEMYŚLENIA…
Jeżeli organy celne mają wątpliwości co do zgodności importowanego obuwia z normami unijnymi, zawieszają sprawę i zwracają się o opinię do właściwych organów – w tym przypadku do Inspekcji Handlowej. Pobrane próbki są przekazywane do Laboratorium Celno-Skarbowego w Przemyślu, które potrzebuje zwykle co najmniej 2-3 tygodni na przeprowadzenie odpowiednich testów.
W zależności od wyników badań oraz opinii Inspekcji Handlowej, towar zostaje dopuszczony do obrotu lub też importer zostaje zmuszony do jego zwrotu lub zniszczenia (oczywiście na swój koszt).
W jaki sposób importer powinien zabezpieczyć się przed konsekwencjami uznania towaru za niespełniający unijnych norm ? W naszej opinii, unijny przedsiębiorca powinien wymagać od swojego zagranicznego kontrahenta oświadczenia, że dostarczane przez niego towary spełniają wszystkie unijne normy, w tym limity określne w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Tego typu zapis w kontrakcie nie pomoże raczej przy odprawie celnej, jeśli normy chromu VI będą przekroczone, ale przynajmniej zwiększy szanse na uzyskanie odszkodowania od dostawcy w postępowaniu sądowym.
* tabela za: https://www.sgs.com/pl-pl/aktualnosci/2019/01/wytyczne-dla-substancji-cmr-z-zalacznika-xvii-rozporzadzenia-reach
Jan Woreczko, Specjalista ds. celnych Rusak (Customs Support PL)
Powyższy artykuł stanowi skrótowy i niepełny opis tematu.
Jeżeli interesuje Cię profesjonalne wsparcie merytoryczne w powyższym zakresie, skontaktuj się z naszymi specjalistami (csc@rusak.pl)
